مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی ؛ تفاوت، فواید و عوارض
اگر مقالات قبلی زیبیتو در مورد رژیم پروتئین رو مطالعه کرده باشید، در حال حاضر از اهمیت پروتئین برای بدن مطلع هستین. اما سوالی که در حال حاضر ممکنه ذهنتون رو مشغول کرده باشه اینه : کدوم نوع پروتئین خوبه ؟ توی این مطلب قراره به صورت کامل در مورد مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی صحبت کنیم. با زیبیتو همراه باشید.
این مقاله برای چه افرادی مناسب است ؟
- برای افرادی که تمایل دارن در مورد تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی اطلاعات کسب کنن.
- برای افرادی که میل به خوردن پروتئین های حیوانی ندارن و به دنبال یک جایگزین برای تامین پروتئین مورد نیازشون هستن.
یکی از مواردی که خیلی از افراد در مورد اون سوال میپرسن، تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی و همینطور فواید و عوارض هر کدوم هستش. شاید جالب باشه اگر بدونید که 20% از بدن انسان ها از پروتئین تشکیل شده. اما ممکنه این سوال پیش بیاد که چرا پروتئین باید در برنامه روزانه ما وجود داشته باشه؟ پروتئین توانایی ذخیره شدن توی بدن رو نداره. به همین دلیله که باید همیشه به مصرفش اهمیت بدیم.
فهرست موضوعی این مطلب
- مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی
- مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی از نظر آمینو اسید ها
- مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی از نظر مواد مغذی
- تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی ، کدام بهتر است؟
- مزایای پروتئین حیوانی
- مزایای پروتئین گیاهی
- کدام گوشت ها باعث بیماری میشوند؟
- جمع بندی
مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی
مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی موضوعی هست که در این بخش قصد داریم راجع بهش صحبت کنیم. اما قبل از اون بیاین ببینیم اصلا پروتئین چیه؟ پروتئین درشت مولکولهایی هستن که از آمینواسیدها تشکیل شدن. به طول کلی ما 20 نمونه آمینو اسید داریم که سازنده پروتئین ها هستن.
مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی از نظر آمینو اسید ها
به عنوان اولین بخش مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی، میخوایم اونها رو از نظر اسیدهای آمینه بررسی کنیم. اسید های آمینه به دو دسته کلی ضروری و غیر ضروری هم تقسیم میشن. موارد غیر ضروری توی بدن تولید و استفاده میشن. اما بدن ما توانایی تولید بقیه ی اسید های آمینه که با عنوان موارد ضروری شناخته میشن رو نداره. پس مجبوره که اونها رو از طریق برنامه غذایی درست جذب کنه.
پروتئینهای حیوانی مثل گوشت، ماهی، شیر، تخممرغ که کامل درنظر گرفته میشن تمام این آمینواسیدها رو دارن. در مقابل هم پروتئینهای گیاهی هستن ( مثل حبوبات و آجیل ها ) گه معمولا یک یا دو نوع از اسیدآمینههای ضروری رو ندارن.زمانی که ما توی برنامه غذایی خودمون از مواد غذایی پروتئین دار استفاده میکنیم، پروتئین ها به آمینواسیدها سازندشون تجزیه میشن.
همونطور که گفته شد مواد غذایی پروتئینی مختلف از نظر تنوع وجود آمینواسید ها با هم متفاوت هستن. پروتئین های حیوانی از این نظر به عنوان پروتئین های کامل شناخته میشن. اما در مقابل به پروتئین های گیاهی، پروتئین های ناقص گفته میشه. در واقع پروتیئن های حیوانی و گیاهی از نظر وجود آمینواسید با هم فرق دارن و پروتئین های حیوانی از این نظر کامل تر هستن.
بطور مثال، بعضی از پروتئینهای گیاهی مهم و پراستفاده، معمولا مقدار کمی از آمینواسیدهای متیونین، تریپتوفان، لیزین و ایزولوسین رو توی ساختار خودشون دارن. اما همین اسیدهای آمینه توی پروتئین های حیوانی به وفور یافت میشه.
حتما بخوانید » 51 مواد غذایی پروتئین دار برای بدنسازی و لاغری
مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی از نظر مواد مغذی
مورد دومی که قصد داریم در مورد مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی بررسی کنیم، مواد مغذی هستش. علاوه بر آمینو اسید ها، پروتئین های حیوانی از نظر مواد مغذی هم نسبت به موارد گیاهی کامل تر هستن. این یعنی اگر کسی روی پروتئین های گیاهی برای جذب پروتئین و مواد مورد نیاز بدنش حساب باز کرده، نباید انتظار داشته باشه که کاملا نیاز بدنش برطرف بشه.
ویتامین B12
به عنوان مثال ویتامین B۱۲ توی منابع حیوانی به وفور یافت میشه اما توی منابع گیاهی نه! این یعنی افرادی افرادی که از مصرف منابع حیوانی دوری میکنن، کمبود ویتامین B12 رو دارن.
ویتامین D
مورد بعدی وتامین دی هستش. ویتامین D هم به مقدار زیادی توی روغن ماهی پیدا میشه. البته بعضی از منابع گیاهی هم ویتامین D رو دارن اما اون نوعی که توی منابع حیوانی پیدا میشه نسبت به منابع گیاهی خیلی بهتر هستش.
اسید دوکوساهکسائنویک ( DHA )
اسید دوکوساهکسائنویک (DHA) یک مدل از امگا۳ هست که برای فعالیت مغز ضروریه و خیلی کم توی منابع گیاهی پیدا میشه.
آهن
آهن توی منابع حیوانی بخصوص گوشت قرمز به وفور یافت میشه. این موضوع باعث میشه بدن از این طریق به راحتی آهن جذب کنه.
روی
مورد آخر روی هست که بیشتر توی منابع حیوانی میشه پیداش کرد. علاوه بر این، جذب و استفاده از روی توی منابع حیوانی بهتر هستش.
حتما بخوانید » میوه ها و سبزیجات کم کربوهیدرات و مجاز در رژیم لو کرب
تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی ، کدام بهتر است؟
اگر بخوایم در مورد تفاوت پروتئین حیوانی یا گیاهی اطلاعات کسب کنیم و در نهایت بفهمیم کدوم یکی بهتر هست، باید در مورد مزایای هر کدوم اطلاعات کافی و لازم رو بدست بیاریم. توی این بخش به صورت کامل در مورد مزایای پروتئین های حیوانی و البته مزایای پروتئین های گیاهی به صورت جداگانه صحبت میکنیم.
مزایای پروتئین حیوانی
برای شروع مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی از نظر مزایا، از پروتئین های حیوانی شروع میکنیم. زمانی که در مورد مصرف پروتئین های حیوانی صحبت میشه، خیلی از از افراد به غلط تصور میکنن که این مواد غذایی برای بدن مضر هستن. یعنی بهتره بگیم این مدل پروتئین رو به عنوان پروتئین ناسالم میشناسن. اما سوال اینجاست که تا چه حدی این تصور درسته؟
برای بررسی این موضوع باید نتایج تحقیقات انجام شده رو بررسی کنیم. با توجه به تحقیقاتی که روی پرستاران انجام شد، مشخص شد که مصرف مرغ، ماهی و لبنیات کمچرب خطر ابتلا به بیماری قلبی رو کم میکنه.
همونطور که میدونید یکی از مواد غذایی سرشار از پروتئین ماهی هستش. افرادی که ماهی رو به عنوان یکی از مواد غذایی اصلی توی برنامشون دارن، نسبت به ساید افراد کمتر دچار بیماری های قلبی، سکته مغزی و مرگومیر ناشی از بیماری قلبی میشن.
محققین با توجه به یک تحقیق جامع در مورد اثرات ماهی که روی 40،000 مرد انجام شد، ثابت کردن افرادی که بهطور منظم یک یا چند وعده ماهی در طول هفته مصرف میکنن، تا 15% خطر ابتلا به بیماری های قلبی در این افراد کاهش پیدا میکنه.
حتما بخوانید » چگونه رژیم کتوژنیک بگیریم؟
مزایای پروتئین گیاهی
تا اینجا در مورد مزایای پروتئین های حیوانی اطلاعات لازم رو به دست آوردین. نوبتی هم که باشه نوبت به صحبت در مورد مزایای پروتئین های گیاهی میرسه. تصوری که در مورد افراد گیاهخواد وجود داره اینه که این دسته از افراد سلامتی بیشتری نسبت به سایرین دارن.
دلیل این طرز فکر به نتایج تحقیقاتی برمیگرده که نشون داده گیاهخواران، وزن کمتر، میزان فشارخون و کلسترول پایینتری نسبت به بقیه افراد دارن. علاوه بر این سکته قلبی، سرطان و مرگ به علت بیماریهای قلبی هم بین این افراد خیلی کم گزارش میشه. در ادامه برای کامل کردن مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی از نظر نقاط قوت، مزایای مصرف پروتئین های گیاهی رو با هم بررسی میکنیم.
1. کاهش خطر ابتلا به دیابت
با توجه به مطالعه ای که روی رابطه مصرف پروتئین های گیاهی و دیابت نوع 2 انجام شده، مشخص شد افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که به مدت 3 روز در هفته، 2 وعده گوشت قرمز رو با حبوبات جایگزین کردن، از نظر کلسترول و قند خون توی وضعیت خیلی بهتری قرار گرفتن.
البته تحقیقات زیادی روی تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی روی دیابت نوع 2 انجام شده که نتایج متفاوتی رو هم به همراه داشته. به عنوان مثال تحقیق دیگه که به مدت 6 هفته روی افراد دیابتی انجام شد که تفاوت رژیم غذایی سرشار از پروتئین گیاهی و رژیم غذایی سرشار از پروتئین حیوانی رو مقایسه کرد. نتیجه این تحقیق نشون داد که هیچ تفاوتی روی سطح قند خون، کلسترول و فشارخون بین دو گروه از افراد ایجاد نشد.
2. کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی
با توجه به نتایج تحقیقات انجام شده، در صورتی که یک فرد از 50% پروتئین ها رو از پروتئین های گیاهی تامین کنه، فشارخون، سطح کلسترول و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی رو تا حدی زیادی نسبت به یک رژیم استاندارد یا یک رژیم غذایی سالم با کربوهیدرات بالا، کاهش میده.
3. جلوگیری از اضافه وزن
مورد سوم از مزایای مصرف پروتئین های گیاهی، جلوگیری از اضافه وزن هستش. نتایج یک تحقیق که روی 120 هزار مرد و زن به مدت 20 سال انجام شد، نشون داد که مصرف آجیل با کاهش وزن رابطه مستقیم داره. علاوه بر این تحقیقات دیگه نشون داده که با توجه به وجود پروتئین و البته فیبر، پروتئین های گیاهی باعث سری سریع تر و در نهایت کنترل بهتر وزن میشن.
شما میتونید از مواد غذایی مثل نخود، لوبیا، عدس، نخود فرنگی و … برای جذب این پروتئین استفاده کنید. البته دقت کنید خیلی از پروتئین های گیاهی شامل گربوهیدارت هم هستن و مصرف زیاد اونها میتونه در نهایت باعث اضافه وزن بشه.
حتما بخوانید » بهترین نوع پروتئین ها برای کاهش وزن و لاغری از نظر کارشناس
کدام گوشت ها باعث بیماری میشوند؟
همونطور که گفتیم زمانی که صحبت از مصرف گوشت ها و بهتره بگیم پروتئین های حیوانی میشه، خیلی از افراد سریع در این مورد گارد میگیرن. به همین خاطر لازمه که در این مورد شفاف سازی انجام بشه. یکی از منابع سرشار از پروتئین، گوشت قرمز هست.
خیلی از افراد به استناد تحقیقاتی که روی رابطه گوشت قرمز با بیماری قبلی و عروقی، سکته مغزی و مرگ زودرس انجام شده، مصرف اون رو برای بدن مضر میدونن. اما چه حدی این موضوع درسته. دریافت ناقص اطلاعات گاهی اوقات میتونه ضرر بیشتری به ما برسونه. در مورد مصرف گوشت قرمز هم این موضوع صدق میکنه. در واقع تحقیقات انجام شده رابطه مصرف گوشت قرمز فرآورری شده رو مورد بررسی قرار داده!
گوشت های فرآوری شده به چه گوشت هایی گفته میشه؟ گوشتهای دودی، خشکشده، کنسروشده، پختهشده مثل سوسیس و همبرگر ارتباط مستقیمی با بیماریهای قلبی و عروقی دارن. اما گوشت قرمز فراورینشده بهطورکلی سالمه و هیچ مشکلی نداره.
این یعنی اگر افراد از گوشت های قرمز اورگانیک استفاده کنن، مشکلی براشون ایجاد نمیشه. با توجه به مطالعات، ثابت شده اگر یک فرد به جای مصرف یک واحد گوشت سفید ( اینجا منظور مرغ هست ) از یک واحد گوشت قرمز ( مثل گوشت گاو یا گوسفند ) استفاده کنه، تا 27% خطر ابتلا به سکته مغزی رو کم میکنه.
حتما بخوانید » مواد غذایی مجاز در رژیم کتوژنیک
جمع بندی
توی این مطلب اطلاعات کافی برای مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی رو در اختیار شما قرار داد. الان شما میتونید به راحتی تفاوت پروتئین حیوانی و گیاهی رو تشخیص بدین و در مورد میزان مصرف هر کدوم توی برنامه غذاییتون تصمیم بگیرید.
ما به عنوان یک مرجع در زمینه تناسب اندام به شما پیشنهاد میکنیم از مجموع پروتئنی های گیاهی و حیوانی توی برنامه غذایی خودتون استفاده کنید. پروتئین های گیاهی شامل مزایایی هستن که پروتئین های حیوانی اونها رو ندارن. برعکس این موضوع هم کاملا صادقه.
البته اگر قصد دارین برای یک مدت محدود از یک برنامه غذایی برای کاهش وزن استفاده کنید که دسته ای از مواد غذایی رو محدود میکنه، مشکلی ایجاد نمیشه. مشکلات معمولا زمانی اتفاق میوفته که برای یک مدت طولانی دسته از مواد غذایی که بدن به اونها نیاز داره، محدود بشه.
سری مقالات دنیای رژیم پروتئین را به ترتیب بخوانید »
- رژیم پروتئین چیست ؟ + رژیم پروتئین 14 روزه PDF
- رژیم پروتئین 14 روزه، 10 روزه و 4 روزه به همراه برنامه غذایی
- بهترین نوع پروتئین ها برای کاهش وزن و لاغری از نظر کارشناس
- رژیم پروتئین رایگان 7 روزه برای کاهش وزن
- عوارض جانبی رژیم پر پروتئین و مصرف زیاد پروتئین
- 8 نشانه و علامت مصرف بیش از حد پروتئین که باید بدانید!
- 15 علائم کمبود پروتئین که حتما باید بدانید! ( راهنمای کامل )
- مقایسه پروتئین حیوانی و گیاهی ؛ تفاوت، فواید و عوارض
- 51 مواد غذایی پروتئین دار برای بدنسازی و لاغری